Z czego i w jaki sposób powstaje atrament?

Atrament to środek barwiący wykorzystywany przede wszystkim w piórach. Jego skład ma spory wpływ na wygląd pisma. Warto dowiedzieć się, z czego jest zrobiony atrament, jak wygląda historia tego typu produktów, a także co odróżnia atrament od tuszu – zapraszamy do lektury naszego artykułu.

Historia atramentu i tuszu w pigułce: od starożytnych Chin do współczesnej techniki

Podobnie jak samo pismo, atrament został rozwinięty już w starożytności. Najdawniejsze receptury można znaleźć w Egipcie, gdzie atrament był używany do zapisywania papirusu już w trzecim tysiącleciu przed naszą erą. Według niektórych historyków podobne materiały mogły być stosowane w Chinach nawet tysiąc lat wcześniej. Do produkcji atramentów wykorzystywano głównie żelazo wraz z grafitem lub ochrą w roli barwnika. Oprócz tego stosowano również oleje roślinne i kleje zwierzęce w celu lepszego połączenia składników. Co ciekawe, podstawowy przepis pozostał praktycznie niezmieniony aż do dziś - niektóre ze składników zostały jednak zastąpione syntetycznie pozyskiwanymi substancjami.

Przez długi czas tak przygotowywany atrament był główną substancją barwiącą używaną do pisania piórem, powstającego z przycięcia lotki dużego ptaka. W X wieku pojawiły się pierwsze pióra wieczne, w których atrament był przechowywany w specjalnym zbiorniku. Tego typu narzędzia do pisania są nadal stosowane, po ponad tysiącu lat od ich wynalezienia - ponownie jednak nowoczesne rozwiązania korzystają z nieco innych materiałów. Same atramenty są natomiast współcześnie wykorzystywane również w bardziej zaawansowanych urządzeniach, takich jak drukarki i plotery. Ciągły rozwój techniki wiąże się także z nieustannym dostosowywaniem składu tuszu do obecnych potrzeb, jednak w przypadku atramentów stosowanych w piórach podstawowa receptura jest dość podobna.

Z czego jest atrament?

W zależności od konkretnego rodzaju środka barwiącego dokładny skład może wyglądać inaczej, jednak najczęściej wyróżnia się trzy podstawowe składniki, z których tworzy się atrament. Z czego wytwarza się tego typu substancje? Jest to przede wszystkim woda, barwnik i alkohol, mieszane ze sobą w różnych proporcjach. Barwnik jest rozpuszczany w wodzie zmieszanej z alkoholem, dzięki czemu może wnikać w strukturę papieru bez rozlewania się na boki. Podczas pisania woda i alkohol wyparowują, podczas gdy barwnik zostaje na powierzchni papieru.

Alternatywą dla takiego rodzaju atramentu, nazywanego atramentem barwnikowym, jest atrament pigmentowy, czyli tusz. Główną różnicą między tymi dwoma rodzajami jest wykorzystanie pigmentu zamiast barwnika - jest to substancja, która pozostaje zawieszona w wodzie zamiast kompletnego rozpuszczenia się w roztworze. Wiąże się to także z nieco innym procesem podczas pisania. Cząsteczki pigmentu osiadają na powierzchni papieru, a następnie ulegają utwardzeniu. Przy atramencie tego typu można liczyć na bardziej intensywny kolor, ale wiąże się to także z częstszą potrzebą czyszczenia pióra. Przy obydwóch wariantach stosuje się również różne dodatki, które zwiększają trwałość atramentu, np. oleje.

Atrament a tusz - najważniejsze różnice

Choć terminy „atrament” i „tusz” są często używane zamiennie, w rzeczywistości odnoszą się do nieco innych substancji. Główną różnicą jest wspomniane już zastosowanie pigmentu zamiast barwnika. Z uwagi na fakt, że tusz powstaje poprzez zmieszanie pigmentu z wodą, jest on wodoodporny. W przypadku atramentów jest nieco inaczej - kontakt z wilgocią może doprowadzić do rozmazania zapisanego tekstu. Oznacza to także, że tusz jest z reguły trwalszy, dzięki czemu zazwyczaj cieszy się większą popularnością niż atrament, choć ostatecznie decyzja zależy w dużej mierze od indywidualnych preferencji.

Z czego jest zrobiony tusz do długopisu?

Oprócz wiedzy o tym, z czego jest atrament, warto także dowiedzieć się, z czego jest zrobiony tusz do długopisu. Podobnie jak w przypadku tuszu do pióra, podstawowym składnikiem jest pigment zmieszany z wodą. Oprócz tego często stosuje się substancje zagęszczające, dzięki którym tusz jest trwalszy i może dłużej utrzymywać swoje właściwości.

Atrament a tusz - kiedy stosuje się każde z tych rozwiązań?

Mimo że atrament i tusz wykazują wiele podobieństw, ich zastosowanie jest nieco różne. Tusz sprawdzi się przede wszystkim do rysowania, jak również przy piśmie kaligraficznym - wodoodporność sprawia, że jest to znacznie lepszy wybór przy tego typu zadaniach. Zaletą pod tym względem jest również większa gęstość tuszu. Nie zawsze są one jednak zalecane do wykorzystania w piórach wiecznych. Wynika to z faktu, że drobinki pigmentu mogą zasychać na stalówce pióra, co może wiązać się z powstawaniem kleksów czy potrzebą znacznie częstszego czyszczenia pióra. Z tego względu do pióra wiecznego zazwyczaj zaleca się odpowiednio dobrany atrament. Pewnym minusem jest jednak podatność na rozpuszczanie pod wpływem kontaktu z wilgocią. Aby uniknąć takich problemów, można postawić na atramenty wodoodporne - choć są one droższe i nieco trudniej dostępne, często okazują się bardziej praktyczne.

Jak wybrać odpowiedni atrament do pióra?

Oprócz właściwego rodzaju atramentu, dostosowanego do pióra i jego docelowego wykorzystania, warto zwrócić uwagę również na kilka innych kwestii. Ważnym czynnikiem jest m.in. gęstość wybranego atramentu. To właśnie od niej zależy szybkość przepływania atramentu przez kanaliki. Jeśli atrament jest zbyt gęsty, może to wiązać się z większą częstotliwością blokowania kanalików, co z kolei prowadzi do zwiększonego ryzyka powstawania kleksów. W przeciwnym wypadku można natomiast spotkać się z innymi problemami podczas pisania, takimi jak przerywanie pióra. Kolejny istotny parametr to czas schnięcia - jest on szczególnie ważny dla osób leworęcznych i ma spory wpływ na komfort pisania. Co więcej, w zależności od grubości stalówki czy marki pióra poszczególne atramenty mogą zachowywać się nieco inaczej - dlatego dobrym pomysłem może być testowanie różnych propozycji. Oprócz tego zawsze należy zwrócić uwagę, by były to produkty od sprawdzonych producentów, którzy są w stanie zaoferować odpowiednią jakość swoich rozwiązań.

W ramach naszej oferty dostępne są liczne modele piór i długopisów marki Parker - jednego z najbardziej znanych producentów przyrządów do pisania. To propozycje, które wyróżniają się jakością i trwałością, dzięki czemu sprawdzą się zarówno do własnego użytku, jak i w roli prezentów - zwłaszcza w połączeniu z indywidualnym grawerem. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą, by postawić na największą wygodę pisania.